Anafilaktički šok predstavlja hitno stanje. Fatalna alergijska reakcija. Nastaje nekoliko minuta posle parenteoralne, peroralne primene lekova ili nehumanih belančevina, seruma, otrove insekata i hrane.
Etiologija i patogeneza
Uzroci anafilaktičkog šoka: ubod insekta, serumi nehumanog porijekla koji se koriste u liječenju infektivnih bolesti,specifična i nespecifična imunoterapija, biološki ekstrakti,hemijska sredstva. U kliničkoj praksi ljekovi najčešće prouzrukuju nastanak anafilaktičkog šoka. Anafilaksni efekat najbrže nastupa u slučaju parenteoralnog davanja( intravenoznog).
KLINIČKA SLIKA
U kliničkoj slici dominiraju sledeći simptomi: edem larinksa, bronhospazam i vaskularni kolaps.
Razlikuju se tri tipa anafilaktičkog šoka: teški, srednje teški i blagi.
Teški oblik: Simptomi i znaci teškog anafilaktičkog šoka nastaju nekoliko sekundi ili minuta posle kontakta organizma sa alergenom. Predznaci šoka su: omaglice, bubnjevi u ušima i slabosti. Kod bolesnika javlja se strah od smrti, uznemirenost i dolazi do postepenog gubitka svesti. Upadljivo i naglo pada krvni pritisak. Može da se javi bol iza grudne kosti, lupanje srca i osjećaj "preskakanja srca". Javljaju se tegobe respiratornog sistema: stezanje u grlu, svrab u nosu, stridorozno disanje, dispneja i sviranje u grudima. Kod ovih bolesnika se javlja bradipneja za razliku od astmatičnog napada. Dolazi do: preznojavanja, bledila, svraba i otoka kože, otoka očnih kapaka i usana. Mogu da se jave grčevi i bolovi u trbuhu, povraćanje kao i proliv sa pojavom svježe krvi u stolici što obično predhodi smrtnom ishodu. Ako se ne sprovede liječenje smrt nastupa 15- 20 minuta posle ispoljavanja prvih simptoma.
Srednje teški oblik. Simptomi i znaci nastaju 15-20 minuta posle kontakta organizma sa specifičnim alergenom.